Jaskinia na Ścianie

DLUGOŚĆ:            ok. 250 m
DENIWELACJA:        21 m (-12, +9)
WYSOKOŚĆ OTWORU:    670 m n.p.m.
POŁOŻENIE OTWORU:   Rogóżka, gmina Stronie Śląskie.

OPIS JASKINI: Za otworem o wysokości 0,6 metra idziemy krótkim korytarzykiem, który doprowadza nas do Sali Złomisk osiągającej 25 m długości i ok. 10 m szerokości. Spąg tej sali zasłany potężnymi blokami opada ostro ku NW na głębokość ok. 8 metrów. Na dole znajduje się labirynt przejść w blokowisku. Idziemy pod stropem sali i przewężeniem dochodzimy do Sali Wyrostków o rozmiarach 34 m długości, 10 m szerokości i 12 wysokości, a następnie schodzimy między blokami po namulisku na dno sali. W górze otwiera się ciasny 4-metrowej wysokości kominek. Między Salą Złomisk i Salą Wyrostków znajduje się labirynt ciasnych korytarzyków stanowiących dolny poziom jaskini.
Dno jaskini pokryte jest piaszczystymi osadami, przy ścianach występują misy martwicowe, a na ścianach i stropie nacieki kalcytowe. W końcowej części sali znajduje się niski otwór, a za nim rozciąga się Korytarz Nadziei o szerokości około 1 metra. Ściany korytarza są lite, dobrze wymyte. Posuwamy się nim w dół ok. 20 m, przekopem wykonanym w namulisku. Na końcu przekop urywa się pionowo. Dalszy ciąg korytarza zamyka namulisko, w którym prowadzono wykopy poszukiwawcze. Wracamy do wyjścia jaskini ta samą droga lub dolnym systemem korytarzyków i szczelin przez Salę Złomisk.
Jaskinia utworzyła się w zmetamorfizowanych wapieniach z proterozoiku, występujących w metamorfiku Śnieżnika. Zawiera ona obfite osady występujące zarówno w jej wnętrzu, jak i na zewnątrz w strefie przyotworowej. Kompleks osadowy składa się z piaskowca wapnistego, luźnych osadów grawitacyjnych typu glin jaskiniowych oraz luźnych osadów klasycznej sedymentacji wodnej. Miąższość osadów przekracza 4 m. Zdaniem badaczy, udział w tworzeniu osadów miały wody infiltracyjne oraz rzeczne. Efektem ich działalności są żwiry i otoczaki o średnicy kilku centymetrów. Za dolną granicę wieku najstarszych osadów należy przyjąć pliocen, górna część osadów jest holoceńska. W osadach syfonalnych stwierdzono obecność szczątków trzech gatunków nietoperzy.
W ścianie kamieniołomu odkryto, należące do rzadkości, formy zlityfikowanego piaskowca. Jaskinia posiada starszą i młodszą formacje naciekową. Młode nacieki pokrywają bloki oderwane od stropu i zalegające na dnie, a także fragmenty stropu, w miejscu obrywów. W Sali Wyrostków na dnie pokrytym osadami piaszczystymi występują misy martwicowe w inicjalnej fazie tworzenia. W okolicy otworu prowadzącego do Korytarza Nadziei występują formy nacieków grzybkowych o rzadko spotykanych rozmiarach i kształtach. Ten typ nacieków tworzy się w strefie mikroklimatu dynamicznego, który charakteryzuje się większymi amplitudami temperatury i wilgotności, co oznacza, że Korytarz Nadziei intensywnie wymieniał powietrze z nieznaną częścią jaskini. Starsza forma naciekowa jest bardzo bogata, szczególnie polewy naciekowe dużej grubości zalęgające dno jaskini. Jaskinia jest sucha, jedynie w czasie roztopów i opadów w salach występuje intensywny deszcz jaskiniowy.
Mikroklimat jaskini nie był badany. Światło sięga do 3 m od otworu. W strefie przyotworowej nie występują rośliny zielone. Wstępne badania fauny wykazały, ze jaskinia jest stanowiskiem rzadkich w Polsce i na świecie skoczogonków. Znaleziono tu kilka egzemplarzy Onychiurus schoetti (Lie Petersen) opisywanego w północnej Norwegii i znalezionego przed wojną przez Stacha w Jaskini Radochowskiej. Gatunek ten uważany jest za relikt okresu lodowcowego. Stanowisko to jest trzecim na świecie, a drugim w Polsce. W 1987 r. R. J. Pomorski dokonał redeskrypcji tego gatunku. W 1990 r. przeprowadzone liczenie nietoperzy w jaskini wykazało przebywanie w niej 5 gatunków tych ssaków. Zobacz też opis jaskini na "Stronie Strońskiej".

HISTORIA POZNANIA: W 1983 r. stwierdzono występowanie dużego kompleksu osadów w czołowej ścianie kamieniołomu. Na przełomie czerwca i lipca 1985 roku dwaj grotołazi ze Stronia Śląskiego (Data, Wyleciał) trafili na otwór jaskini. Od tego czasu trwa eksploracja. W lipcu 1985 J. Biedroński i T. Wiszniowska zorganizowali obóz badawczy wykonując naukowa ocenę jaskini. W tym też okresie R. Jagiella, M. Siarkowski i W. Szymanowski sporządzili plan jaskini. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych eksplorację podejmują T. Natanek i P. Potok.

BIBLIOGRAFIA:

1. Natanek T., Trumpus J.: "Jaskinia na Ścianie"; - [W:] Jaskinie Regionu Sudetów, Pulina M. (red.), PTPNoZ, Warszawa 1996.

POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz wrócić na poprzednią stronę.

POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ: tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.

Ostatnia zmiana 1999-05-16.