Legenda o Smoku Wawelskim

Był bowiem w załomach pewnej skały okrutnie srogi potwór, którego niektórzy zwać zwykli całożercą;. Żarłoczności jego każdego tygodnia według wyliczenia dni należała się określona liczba bydła. Jeśliby go mieszkańcy nie dostarczyli, niby jakichś ofiar, to byliby przez potwora pokarani utratą tyluż głów ludzkich. Grakch, nie mogąc znieść tej klęski, jako że był względem ojczyzny tkliwszym synem niż ojcem względem synów, skrycie synów wezwawszy, przedstawił (im swój) zamiar, radę przedłożył. (...) Na to oni: Zaiste, można by nas uważać za zatrutych pasierbową nienawiscią, gdybyś nam pożalował tak chlubnego zadania! Do ciebie należy władza rozkazywania, do nas - konieczność posłuchu.
Gdy więc doświadczyli po wielokroć otwartej męskiej walki i daremnej najczęściej próby sił, zmuszeni zostali wreszcie uciec się do podstępu. Bowiem zamiast bydląt podlożyli w zwyklym miejscu skóry bydlęce, wypchane zapaloną siarką. I skoro, połknął je z wielką łapczywością całożerca, zadusił się od buchajacych wewnątrz płomieni.
I zaraz potem mlodszy napadł i zgładził brata, wspólnika zwycięstwa i królestwa, nie jako towarzysza, lecz jako rywala. Łże, jakoby zabil go potwór, ojciec jednak radośnie przyjmuje go jako zwyciezcę. Czesto bowiem załoba przezwycieżona zostaje radością; ze zwycięstw.
Tak oto młodszy Grakch przejmuje władze po ojcu, dziedzic zbrodniczy! Atoli dłużej skalany był bratobójstwem niż odznaczony władzą;. Gdy bowiem wkrótce potem oszustwo wyszło na jaw, gwoli kary za zbrodnie skazany został na wieczne wygnanie.(...) A owszem, na skale calożercy wnet założono sławne miasto, od imienia Grakcha nazwane Gracchovia, aby wiecznie żyła pamięć Grakcha. I póty nie zaprzestano obrzedów pogrzebowych, póki nie zostały zamknięte ukonńczeniem (budowy) miasta. Niektórzy nazwali je Krakowem od krakania kruków, które zleciały się tam do ścierwa potwora.

Kronika Polska Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem

EGENDA O SMOKU WAWELSKIM