Bańdzioch Kominiarski

 DŁUGOŚĆ:                   9550 m
 GŁĘBOKOŚĆ:                 562 m (-546 +16)
 WYSOKOŚĆ OTWORÓW:          1456,3 m, 1682,7 m
 POŁOŻENIE OTWORÓW:         dolny - prawe orograficznie zbocze Żlebu Żeleźniak
                            górny - pn. zbocze Kominiarskiego Wierchu

OPIS JASKINI: Bańdzioch Kominiarski jest trzecią pod względem głębokości jaskinią Polski. Uważa się ją za jedną z najtrudniejszych technicznie jaskiń tatrzańskich. Na pogląd ten składają się m. in. trudności orientacyjne wewnątrz jaskini. Układ korytarzy i studni stanowi bowiem dość skomplikowaną (jak na kras tego typu) sieć topograficzną. Brak w tej jaskini jednego właściwego ciągu głównego, jaskinia posiada siedem niezależnych den. W Bańdziochu jest kilka różnych ciągów wodnych, co także nie ułatwia orientacji. Jest to jaskinia w wielu miejscach ciasna. Nazwy niektórych zacisków (Wyżymaczka, Selekcjoner) mówią same za siebie. Ponadto wiele ciasnych przełazów usianych jest na ścianach "grzybkami", co niestety sprzyja niszczeniu odzieży jaskiniowej. Najpopularniejszą trasą grotołazów jest górny otwór - syfon KKTJ (-546 m) uważana kiedyś za najtrudniejszą w Polsce. W pobliżu syfonu znajdowała się dawniej "księga wpisów". Popularne są także trasy, których celem jest zdobycie któregoś z den, czy trawersy między otworami.

HISTORIA POZNANIA: Jaskinię odkryto 11 lipca 1968. Dokonali tego członkowie SG AKT Poznań - Czesław Majchrowicz i Janusz Nickowski, którzy po wspięciu się 8-mio metrowym prożkiem odkryli dolny otwór jaskini. W lipcu 1968 SG AKT Poznań zorganizowała obóz (pod kierownictwem A. Roslera), który miał na celu eksplorację jaskini. Poznano wtedy głównie partie prowadzące w dół. Do końca 1968-go poznaniacy dotarli do I-go Dna - jak podali - na głębokość ok. 350 m (po dokładnych pomiarach głębokość ustalono na - 183 m.) (Stare Dno, Dno Poznańskie). Rok później odkryto także Nowe Dno na głębokości 254 m. W sumie grotołazi z Poznania odkryli ok. 3 km korytarzy. Następnie w Bańdziochu działali grotołazi krakowscy. W 1973 r. osiągnęli oni wysokość +91 m. (A. Bałas, A. Górny, A. Kokoszka). Rok później, po przedostaniu się przez Czesława Dąbrowskiego (Pigmeja) do ciągów "Afrykańskich", dotarto na tzw. III Dno (W. Dobrzański, A. Górny, J. Kramarz). Kolejnym ważnym wydarzeniem było pokonanie Przełazu Wiatru, które otworzyło drogę do górnych partii jaskini (5-6.06.76). 17.06.1976 osiągnięto IV dno (A. Ciszewski, A. Górny, R.Kujat, S. Rzeźnik, W. Wiśniewski, A. Zieliński). Również w 1976 r. na skutek odgruzowania tzw. "Rury" przyłączono do Bańdziocha 10-metrową jaskinię odkryta przez W. Wiśniewskiego kilka miesięcy wcześniej, co otworzyło górny otwór jaskini. W dniach 17-18.09.1977 A. Górny i R. Kujat osiągnęli V Dno. 7.11.1977 po przekopaniu Błotnego Przełazu (A. Ciszewski, A. Górny, A. Kleszyński, J. Orłowski, W. Wiśniewski) dotarto do syfonu KKTJ-tu, pogłębiając II Dno, a jednocześnie ustalając obecną głębokość jaskini. W czasie trzech akcji w okresie 25-28.03.1978 K. Kleszyński, R. Knapczyk i W. Wiśniewski odkryli ciągi do VI Dna.
Odkrycia krakowskie z lat 70-tych w zasadniczy sposób ukształtowały dzisiejszy obraz jaskini.

Radosław Paternoga

BIBLIOGRAFIA:

  1. Rosler A., 1969, Jaskinia Bańdzioch Kominiarski, Taternik, z. 2 (203), ss.82-84.
  2. Wiśniewski W., 1976, Bańdzioch Kominiarski, Taternik, z. 4 (233), s. 128.
  3. Wiśniewski W., 1977, Jaskiniowy rok 1976, Taternik, z. 2 (235), ss.82-83.
  4. Wiśniewski W., 1977, Partie Krakowskie w Bańdziochu, Taternik, z. 3 (236), ss. 128-129.
  5. Wiśniewski W. W., 1978, Krajowy rok jaskiniowy 1977, Taternik, z.2 (239), ss. 79-82.
  6. Wiśniewski W. W., 1978, Trzeci biwak w Bańdziochu, Taternik, z. 3( 240), s. 128.
  7. Wiśniewski W., 1991, Większe jaskinie Polskich Tatr. Wykaz dolinami, Eksplorancik, nr 1 (17), s. 13.
  8. Wiśniewski W., 1996, korespondencja.
  9. Kotarba S., Wiśniewski W. W. 1995, Jaskinia Bańdzioch Kominiarski, [W:] Jaskinie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Wielkie Jaskinie Doliny Kościeliskiej, Grodzicki J. (red.), PTPNoZ i TPN, Warszawa.

Zdjęcia z Bańdziocha Kominiarskiego

Brązowy Prożek - B. Janiszewski i M. Szombara Mleczny Prożek


Galeria Naciekowa - stoi A. Przyklęk

POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz wrócić do spisu jaskiń tatrzańskich.

POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ: tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.

Ostatnia zmiana 1999-04-20