Jaskinia Studnisko

DŁUGOŚĆ            337 m.
GŁĘBOKOŚĆ          77,5 m.
WYSOKOSC OTWORU    ok. 346 m npm
POLOZENIE OTWORU   Zrebice, gmina Olsztyn, woj. czestochowskie; gora Puchacz.

Plan i przekroj Studniska

Wstępna sala, wyjście z jaskini

PODSUMOWANIE: Jest to obecnie najglebsza znana jaskinia Jury Krakowsko-Wielunskiej. Znajduje sie tu tez jedna z najwiekszych sal Jury, w kazdym razie najwyzsza. Fascynujacy jest zwlaszcza widok z dolu tej sali, dajacy wrazenie iz znajdujemy sie pod kopula bazyliki ktorej zwienczenie rozswietla latarnia otworu wejsciowego.

OPIS JASKINI: Pionowy otwor poprzez krotki kominek prowadzi w strone Komory Wejsciowej. Jest to jedna z najwiekszych krasowych komor na terenie Wyzyny. Posiada wymiary 36 x 20 m przy 33 metrach wysokosci. W miejscu zakończenia zjazdu dno jest pochyle, pokryte polewa naciekowa. Kontynuacja jaskini sa kolejne sale: Pochyla, Naciekow Kalcytowych, Naciekow Piaszczystych i Zawaliskowa. Najwieksza z nich jest Sala Zawaliskowa, ktorej dno zalegaja wielkie bloki wapienne, ginace od strony zachodniej pod piaszczystymi stozkami naplywowymi. Z poziomu - 41 m biegnie w dol stromy korytarz, opadajacy do glebokosci - 75,5 m. Jest to najwieksza glebokosc osiagnieta w Jaskiniach Wyzyny Krakowsko-Wielunskiej. Z miejsc, w ktorych szata naciekowa ulegla zniszczeniu mozna wnioskowac, ze dzialalnosc szpaciarzy w tej jaskini ograniczyla sie tylko do penetracji pierwszej komory. W jaskini wystepuja niezwykle rzadko spotykane kuliste nacieki piaszczyste, pokrywajace sciany i strop Sali Naciekow Piaszczystych. Nacieki piaszczyste z tej jaskini sa pierwszymi poznanymi na Wyzynie formami tego typu.

Sala Zawaliskowa, fot. D. Bartoszewski HISTORIA POZNANIA: Jaskinia byla znana od dawna miejscowej ludnosci. Pierwsze znane wejscie mialo miejsce w 1845 roku i z opisu wynika, ze nie bylo ono czyms niezwyklym. Do jaskini zjezdzal strzelec rzadowy Wilkoszewski wraz z lesniczym. Na poczatku wieku XX jaskinia zainteresowali sie szpatowcy. Pierwszym szpatowcem w Studnisku byl mieszkaniec Olsztyna Dynski, opuszczony na dno przy uzyciu kolowrotu w roku 1907. Szpat eksploatowano tu w duzych ilosciach. W Komorze Wejsciowej na poziomie 10 - 15 metrow ponad dnem zachowaly sie plytkie wyrobiska z fragmentami obudowy gorniczej. Kolejna wzmianka o jaskini pochodzi z roku 1948, a znajduje sie w artykule pt. "Projekt rezerwatu Sokole Gory", napisanym weglug sprawozdania K. Kowalskiego. Nieco obszerniejsza jest wzmianka o Studnisku w "Jaskiniach Polski" (tom I). Obszerny opis z planem i omowieniem genezy naciekow piaszczystych pochodzi z 1958 roku. W dniu 14 kwietnia 1985 r. grupa grotolazow: H. Dlubis, P. Krzysztalowicz, J. Sondej i M. Mazur, pod kierownictwem M. Miklas, odkryla dalsze partie jaskini, osiagajac glebokosc - 68,3 m. W ostatnich latach korytarz ten poglebiono do glebokosci 75,5 m. Kraza tez opowiesci, wydaje sie iz nie uzasadnione, jakoby dokonano zejcia na poziom - 85 m. Kolejna nie potwierdzona informacja jest pogloska o polaczeniu pod koniec latosiemdziesiatych Jaskini Pod Sokola Gora ze Studniskiem. Jaskinia jest ulubionym miejscem cwiczen grotolazow. W roku 1991 w czasie 8 h 42 m dokonano 23 krotnego przejscia calej deniwelacji co lacznie dalo pokonanie deniwelacji najglebszej jaskini swiata, a w roku 1993 i 95 klasycznego wyjscia wspinaczkowego odpowiednio z gorna i dolna asekuracja (VI.2).

BIBLIOGRAFIA:

  1. Szelerewicz M, Gorny A., 1986, "Jaskinie Wyzyny Krakowsko-Wielunskiej", PTTK "Kraj", Krakow-Warszawa
  2. Sliwinski J. 1992, "Studnisko", Jaskinie nr 1/1992, Krakow
  3. Wisniewski W. W. 1992, "Studnisko - najglebsza jaskinia Wyzyny Krakowsko - Wielunskiej", Gory nr 3/1992, Krakow
  4. Zygmunt J., 1996, "Studnisko", Jaskinie Wyzyny Informator nr 9, Marzec-Kwiecien 1996.
  5. Zygmunt J., 2003, "Inwentarz jaskiń okolic Częstochowy", Jaskinie 33(4) 2003

Fotografie: Dariusz Bartoszewski

Komora Wejsciowa foto: D. Bartoszewski, (nawigacja myszką)
Przygotowania do zjazdu do Studniska, fot. D. Bartoszewski
Zjazd do Studniska, fot. D. Bartoszewski
Przygototwanie do zjazdu
Zjazd z otworu

 


POWROT WYZEJ: tutaj mozesz wrocic na do spisu jaskin jurajskich.

POWROT NA STRONE GLOWNA: tutaj mozesz wrocic na strone tytulowa.

Ostatnia zmiana 2007.07.02