DLUGOSC: 120 m (jaskinia jest polaczona 45 m partiami kopalni z jaskinia Pod Bukami II). GLEBOKOSC: 25 m. WYSOKOSC OTWORU: ok. 395 m npm (otwor kopalni - ok. 386 m npm). POLOZENIE OTWORU: Czerna, gmina Krzeszowice, woj. krakowskie; dolina Czernej.
PODSUMOWANIE: Jaskinia rozwinieta na wyraznych szczelinach, nie ma jednak charakteru tektonicznego i jest raczej myta. Niezwykla atrakcja jest koniecznosc przebicia sie do wejscia przez halde smieci nawrzucanych przez miejscowych. (My uzywalismy do usuwania urobku smieciowego zaczepionej na linie starej pralki bedacej w skladzie zalegajacych "osadow".)
OPIS JASKINI: Proznia ta powstala na
peknieciach tektonicznych o przebiegu NW - SE, w czesciowo
zdolomityzowanych wapieniach srodkowego triasu. Jaskinie tworza
dwa rownolegle pekniecia polaczone sztolnia starej kopalni. W
kopalni eksploatowano limonit i galman. Rudy te wypelnialy
poziome pekniecia miedzylawicowe, rozmyte przez wody krasowe, a
poszerzone w czasie eksploatacji. W poczatkach XX w.
eksploatowano rudy galmanu w kilku kopalniach, gdzie kanaly
krasowe rowniez wypelnione byly kruszcami. W odleglosci 100 m na
SE znajduje sie otwor najwiekszej z nich, w ktorej dostepne
korytarze maja okolo 500 m dlugosci. Z uwagi na zagrozenie
zawalowe nie nalezy jej zwiedzac.
Niewielki otwor wejsciowy o srednicy 1 metra opada 6-metrowa
studnia, ktorej sciany pokrywa zwietrzala polewa naciekowa. Z dna
studni biegnie w kierunku SE korytarz doprowadzajacy poprzez
zacisk do szczeliny szerokosci 1 m. Jaskinie tworza ciagi
powstale na roznych poziomach tej szczeliny, opadajace progami do
glebokosci 25 m. Z korytarza przebiegajacego na poziomie -9 m
prowadzi ku N stromo opadajacy, 6-metrowy korytarzyk, ktory
poprzez zawalisko (aktualnie nie do przebycia) doprowadza do
niewielkiej salki ze studnia i ciagiem o charakterze rury
krasowej dlugosci kilkunastu metrow. Na tym rozszerzeniu konczy
sie sztolnia kopalni.
Sztolnia dawnej kopalni jest prostym tunelem 30-metrowej
dlugosci, powstalym przez poszerzenie korytarza krasowego
wypelnionego rudami. Jego strop stanowi plaska plyta, a sciany w
wiekszosci ulozone sa z kamieni. W niektorych miejscach spotykamy
fragmenty naturalnej sciany z wyekspoatowanymi zylami galmanu i
limonitu. Wejscie do kopalni, przez ktore odbywal sie transport
urobku, jest obecnie zasypane; aktualnie do sztolni wchodzi sie
otworem w polowie jej dlugosci, w miejscu gdzie przecina ja
krasowy korytarz. Poczatkowo jest on w miare szeroki, choc niski.
Po kilku metrach laczy sie z inna sztolnia kopani, bardzo spekana
i noszaca slady zawalow (pominieta na planie). Od tego miejsca
prowadzi bardzo waski, powstaly na szczelinie korytarz,
przechodzacy w ciasna, niedostepna szczeline o stromo opadajacym
dnie.
Szata naciekowa wystepuje w dolnych partiach jaskini w formie
polew, naciekow kaskadowych i stalaktytow. Na polewach wytworzyly
sie nietypowe, nerkowe narosla. Nad studnia polozona na
przedlużeniu sztolni wystepuje kilkunastocentymetrowej grubosci
zyla krystalicznego kalcytu. Polewy wykazuja silne spekania, a
nawet odpadaja, co jest konsekwencja wstrzasow powodowanych
robotami strzalowymi w pobliskim kamieniolomie w Czatkowicach. W
trakcie wykonywania dokumentacji fotograficznej stwierdzono
wystepowanie zjawiska fosforescencji: nacieki oswietlone silnym
swiatlem lampy blyskowej promieniowaly zanikajacym odblaskiem.
HISTORIA POZNANIA: Jaskinia zostala odkryta wiosna 1967 roku przez S. Bronowskiego, gdy w jego obecnosci obsunela sie ziemia odslaniajac wejscie do studzienki. Zwiedzono wtedy jaskinie do poziomu -25 metrow. Ciag korytarzy stanowiacy przedluzenie jaskini od wymienionego poziomu zostal odkryty przez A. Gornego i R. Siwulaka w roku 1968. Odgalezienie boczne z kopalni odkryli A. Gorny i W. Wisniewski w roku 1970. Zinwentaryzowana przez A. Gornego w roku 1972.
BIBLIOGRAFIA:
POWROT
WYZEJ: tutaj mozesz wrocic do spisu jaskin
jurajskich.
POWROT
NA STRONE GLOWNA: tutaj mozesz wrocic na
strone tytulowa.
Ostatnia zmiana 1998.05.17.