DLUGOSC 230,5 m GLEBOKOSC 22,7 m WYSOKOSC OTWORU ok. 1080 m npm POLOZENIE OTWORU Malinow kolo Szczyrku
PODSUMOWANIE: Uwaga, w chwili obecnej (jesień 2010) w otworze nie ma drabiny i w związku z tym jaskinia jest dla turystów niedostępna. Ciekawa jaskinia turystyczna, przeznaczona do zwiedzania z wlasnym swiatlem. Jaskinia jest pochodzenia tektonicznego i powstala bez udzialu procesow krasowych, stad brak w niej jakichkolwiek naciekow i innych form krasowych. Pomimo to uksztaltowanie korytarzy jest zroznicowane, co czyni zwiedzanie bardzo atrakcyjnym.
OPIS JASKINI: Polozenie: w S stoku Malinowa
(1117 m npm). Dojscie: z przel. Salmopolskiej kierujemy sie na
Malinow za czerwonym szlakiem turystycznym. Ze szczytu schodzimy
kilkaset metrow grzbietem w kierunku Malinowskiej Skaly i
skrecamy w prawo na wyrazna sciezke biegnaca w poziomie, ktora
docieramy do otworu. Zwiedzanie glownych partii - bez trudnosci.
Glowny ciag licznie odwiedzany przez turystow.
Pionowy otwor wejsciowy (2,5 x 0,6 m)stanowi duza szczelina
(glebokosci okolo 10 m) rozwinieta na kierunku NW-SE. Pionowe
odcinki szczeliny sa zabezpieczone metalowymi drabinami, ktore
zastapily niegdys ustawione tu ostrewki i drabiny drewniane.
Schodzac drabinka zrazu przy scianie, dalej w otwartej szczelinie
po okolo 4 m przechodzimy na wcieta, szeroka na 2 m polke, od
ktorej ku NE odchodzi slepa, krotka odnoga, a ku NW waski,
rozwidlajacy sie korytarzyk (nie zbadany do konca), o dlugosci
4,5 m. Przez male okienko (niemozliwe do przejscia) jest tu tez
polaczenie z nizszymi partiami jaskini. Ku SE (ponizej polki)
schodzimy stromo w dol dnem szczeliny do plaskiego (szerokosci
0,7 m) balkonu podcietego progiem dzielacym go od nizej
polozonego korytarza. Dalej na NE i SE szczelina przechodzi w
zespol zagmatwanych, ciasnych korytarzykow (o lacznej dlugosci
okolo 20 m) laczacych sie pionowo oraz szeroka, bardzo niska
wneke, ktora przez zacisk (Z1) i l m wysokosci prozek laczy sie z
bocznym korytarzem II ciagu jaskini. Schodzimy z balkonu po
drabinie (okolo 3 m) do przestronnego korytarza, od ktorego
odchodza w przeciwnych kierunkach dwa rozniace sie charakterem
ciagi.
I - w kierunku NW, dalej W korytarz pod szczelina zlotowa zrazu
plaski, nachyla sie i za dwoma malymi prozkami wychodzi po 8 m do
Galerii. Zaraz u wejscia ku SE dalej NE odchodzi waska,
strzelista (wysokosci 4 m) szczelina - obejscie prowadzace do
korytarza wejsciowego - z bocznym wyklinowujacym sie
odgalezieniem o lacznej dlugosci 16 m. Galeria - dlugosci 13,5 m,
wysokosci 9,5 m, szerokosci do 1,4 m - rozwinieta jest na
kierunku NW-SE. Strop plaski, sciany lite, rowne, dno zrazu
nachylone w srodkowej czesci plaskie, z duza okresowa kaluza
(obecnie cuchnacym bajorem), w koncowej czesci zawalone poteznymi
blokami. Po wyjsciu na bloki (1,2 m) znajdujemy sie w wyzszym
pietrze Galerii, z ktorego wydostac sie mozna (albo po bardzo
zniszczonej drabinie drewnianej, albo wspinaczka) 7,8 m w gore do
nisz pod stropem tworzacych najwyzsze pietro. Pierwsza z tych
nisz znana byla od dawna, natomiast druga, nachylona ku gorze
zostala udokumentowana w 1996 r. Rozwinieta jest ona na kierunku
NW-SE i liczy okolo 5 m dlugosci. Mozna sie stad wspiac jeszcze
do malego korytarzyka, zakonczonego kominkiem. Za Galeria ku SW
biegnie rowny, przecietnie szeroki na 0,8 m, ale wysoki korytarz,
ktory na odcinku okolo 12 m czterokrotnie skreca pod katem
prostym. Ten zygzakowaty przebieg korytarza jest
charakterystyczny dla jaskin fliszowych. Za trzecim zakretem dno
korytarza wypelnia woda - maly, staly stawek z czysta woda. Za
czwartym zakretem korytarz juz wezszy, lecz nadal wysoki, przez 6
m biegnie prosto na S W, w koncowej czesci rozdziela sie, po czym
laczy i doprowadza do zawaliska. Tu koncza sie partie jaskini o
prostolinijnym, spokojnym przebiegu. Za zawaliskiem (generalnie
na SW) biegna na roznych poziomach trzy krete korytarzyki. Partie
te spenetrowano dokladniej w 1996 r. Korytarz gornego pietra tych
partii w koncowej czesci rozgalezia sie na dwie szczeliny. Na
wprost, za 1,5 m prozkiem, biegnie ku NW ciasna, wyklinowujaca
sie szczelina. Od rozgalezienia mozna tez wspiac sie po wiszacych
glazach okolo 6 m w gore. Na wysokosci 2,4 m odchodzi
odgalezienie, ktore konczy sie bardzo waska, gleboka szczelina..
Na samej gorze, czolgajac sie po duzym bloku i schodzac 1,2 m
prozkiem wydostajemy sie do nieduzej sali o nieregularnym stropie
i plaskim dnie. Dalej na NE za stojaca plyta, znajduje sie
polaczenie (uwaga niebezpiecznie wiszacy glaz) z korytarzem w
pierwszej czesci za zawaliskiem. Laczna dlugosc opisanych partii
za zawaliskiem liczy okolo 25 m.
II -ku E korytarz pod szczelina wejsciowa przechodzi w nieduza
wneke, z ktorej odchodzi wysoka lecz bardzo ciasna szczelina
dostepna na odcinku 7 m. Na SE przez 1,8 m (w gore) prog
przechodzimy do szerokiego lecz niskiego korytarza, ktory skreca
na S, dalej SE. Z prawej strony mijamy po 7 m boczny, waski
korytarz, zawalony ku koncowi glazami i laczacy sie z wczesniej
wspomniana wneka. Po okolo 11 m korytarz glowny rozdziela filar.
Omijamy go dwoma ciasnymi przejsciami. Za filarem korytarz wysoki
na 5 m, szerokosci 1,6 m z prawej strony ograniczony waska polka,
dlugosci ponad 3 m, z lewej w dnie znajduje sie bardzo ciasna
szpara, gleboka na 2 m, do ktorej dochodzi dolny korytarz,
opisany ponizej. Po 6 m za filarem, mijajac duze glazy dochodzimy
do studni (z drabina) o charakterze zawaliskowym (glebokosci 2,4
m), za ktora po 2 m korytarz glowny sie zweza i konczy dwoma
wyklinowujacymi sie szczelinami. Ten fragment glownego korytarza
mozna obejsc bocznym ciagiem (skartowanym w 1996 r.), o lacznej
dlugosci 12 m. Przedostajemy sie do niego dwoma kominkami - 2,3
oraz 1,5 m), znajdujacymi sie tuz przed wspomnianym uprzednio,
duzymi, zwalonymi glazami. Stad waska szczelina posuwamy sie na E
i dochodzimy do poprzecznego korytarza. Po 2,5 m napotykamy
zacisk (Z II), za ktorym korytarz na wprost konczy sie slepo po 3
m, natomiast ku SW odchodzi waska szczelina. Schodzac nia w dol 5
m przedostajemy sie w poblize studni z drabina. Nad studnia przez
3,5 m komin wydostac sie mozna do slepej, 3 m dlugosci szczeliny.
Z dna studni odchodza dwa ciasne korytarze: - ku S-SE za l m
prozkiem (w dol) dochodzimy do studni o glebokosci 3,5 m,
rozkopanej i dalej eksplorowanej przez R. i D. Skoczylasow
(czlonkow bielskiego klubu); - ku SW-NE 7 m korytarzyk doprowadza
do wspomnianej uprzednio ciasnej szpary w dnie glownego
korytarza, stanowiacej niemozliwy do przejscia zacisk.
Jaskinia osuwiskowa, powstala w piaskowcach warstw godulskich
gornych. Tu, przy rownomiernym ruchu osuwiskowym, wewnetrzna
struktura masy skalnej zostala zachowana, zaznacza sie znaczna
przewaga wysokosci szczelin nad ich szerokoscia.
Dno: - w ciagu I pokryte gruzem i zwirem, rzadko duzymi glazami,
w bajorze blotnista maz z domieszka prochnicy;
- w ciagu II pokryte rumoszem, glazami i glina.
Jaskinia jest wilgotna, szczegolnie w niektorych partiach ciagu
I. W porze roztopow wiosennych i po dlugotrwalych opadach deszczu
w wielu miejscach wystepuje deszcz podziemny, a za sciana w
Galerii slychac szum wody. Tak jak wykazal w 1950 r. K. Kowalski
rowniez obecnie temperatura w jaskini utrzymuje sie w granicach
+6°C. Przewiew powietrza jest wyczuwalny w szczelinie
wejsciowej. Swiatlo siega do dna tejze szczeliny i do wstepnych
partii korytarzy ponizej. W pracy z 1954 r. K. Kowalski zaznacza,
ze na scianach studni wejsciowej (w opisie szczelina zlotowa)
obficie rozwinela sie flora mchow i watrobowcow. Wymienia tez
gatunki zimujacych nietoperzy, tj.: nocki wasatki (Myotis
mystacinus) i gacki wielkouche (Plecotus auritus),
ktore obecnie trudno zaobserwowac. Prawdopodobnie kryja sie przy
stropie wysokich korytarzy, gdyz na glazach przy dnie wystepuja
pojedyncze slady odchodow. K. Kowalski obserwowal tez w
jeziorkach (czego obecnie nie stwierdzono) liczne studniczki (Niphargus
tatrensis).
HISTORIA POZNANIA: Jaskinia byla znana od
bardzo dawna. Jak przekazuja podania ludowe, sluzyla juz husytom
(jako kryjowka i miejsce nabozenstw), w XVI i XVII wieku
ewangelikom (wowczas przesladowanym na Slasku), a w poczatkach
XIX wieku miala byc kryjowka bandy zbojnikow Andrasza
(Ondraszka). W dawnych przekazach przewija sie m.in. informacja,
ze jedno z wejsc bylo o wiele nizej, nad potokiem Malinka, a
obecnie znany otwor odsloniety zostal pozniej przy wyrebie lasu
(okolo roku 1860/70). Nigdy nie zostalo to jednak potwierdzone.
Wszystkie znane opisy dotycza tych samych partii jaskini. Za
sprawa L. Zejsznera (1850 r ) jaskinia pojawia sie w literaturze,
w opisie podrozy do zrodel Wisly odbytej w 1849 r , jako "jama
w piaskowcu wlasciwie szczelina, o kierunku poludniowo-wschodnim,
12 krokow dluga, 4 szeroka, a znajdujaca sie 30 krokow gleboko".
W 1888 r. B Hoff podaje opis dojscia do jaskini, charakteryzuje
ja bardzo ogolnie, koncentrujac sie raczej na przedstawionych
powyzej podaniach ludowych z nia zwiazanych (przytoczonych wraz z
opisem Zejsznera w 1911 r przez W. Uminskiego, czy w 1913 r.
przez K. Sosnowskiego) i informacjach o pierwszych penetracjach
jamy. W 1910 r. W Friedberg podaje szczegolowy opis, szkicowy
plan i przekroj rozwiniety. W. Milota bada jaskinie w 1933 r. i
opracowuje przekroj rozwiniety. O jaskini w gorze Malinowa na
Slasku Cieszynskim pisze szerzej w 1948 r. A. Szupina. Tekst
uzupelnia plan i przekroj rozwiniety. Pelny opis inwentarzowy K.
Kowalskiego z 1954 r. zaopatrzony w plan z przekrojami
poprzecznymi obejmuje 132 m korytarzy. Jaskinia wzmiankowana jest
tez w innych pracach, jednakze sa to powtorzenia nie zawierajace
nowych danych.
Material dokumentacyjny zebrali:
- do przekroju rozwinietego - w 1980 r J. Pukowski i J. Ganszer
(Speleoklub Bielsko-Biala),
- do planu - dnia 25 listopada 1995 r M. Rachwaniec i P.
Holek-junior (Speleoklub Bielsko-Biala) oraz 19 marca 1996 r M.
Rachwaniec.
Pomiary wykonywano busola geologiczna Freiberg i tasma parciana.
Przekroj opracowal J Ganszer, a plan opracowal M Rachwaniec.
BIBLIOGRAFIA:
POWROT WYZEJ:
tutaj mozesz wrocic na poprzednia strone.
SPIS JASKIN TURYSTYCZNYCH:
tutaj mozesz przejsc do listy turystycznych jaskin Polski.
POWROT NA STRONE GLOWNA:
tutaj mozesz wrocic na strone tytulowa.
Ostatnia zmiana 2010.10.12