Szczelina Lipowicka

DLUGOSC:            105 m.
DENIWELACJA:        10 m.
WYSOKOSC OTWOROW:   ok. 420 m npm.
POLOZENIE OTWOROW:  Lipowica, gmina Dukla.

PODSUMOWANIE: Zwiedzanie jest uciazliwe (ciasno) i wymaga miejscami wspinaczki (trudnosci IV, lina nie jest konieczna). Ciekawostka jest spora liczba otworów, lacznie 12.

OPIS JASKINI: Okazale otwory l, 2, 3, 4 znajduja sie w scianie, pozostale otwory w niszy osuwiskowej ponizej.
Otwor l stanowi okazaly okap, ze zwalonymi pod nim wantami. Po stronie SW znajduje sie niewielka wneka, a w stropie zaciskowy (Z I) kominek, do ktorego mozna dostac sie wspinaczka (trudnosci IV). Prowadzi on do 4 m dlugosci korytarzyka zw. Anclem. Obok kominka wejscie (na wysokosci 2,5 m) do Korytarza Spadochroniarzy. Korytarz ten ma dlugosc 7 m, we wstepnych partiach jest zaciskowy (Z II), poczym rozszerza sie do 0,4 m, Najwieksza wysokosc wynosi 1,7 m. Konczy sie on niedostepna szczelina do powierzchni, wychodzaca w rejonie otworu 3.
Na tej samej szczelinie co Korytarz Spadochroniarzy, lecz ponizej, znajduje sie Korytarz Pletwonurkow. Najwieksza wysokosc korytarza wynosi 3,5 m, szerokosc poczatkowo 0,3 m, dalej do 1,5 m. Po okolo 3 m w kierunku SE odchodzi szczelina do otworu 2. Po nastepnych 2 m dochodzimy do 3,0 m wysokosci progu, pod ktorym znajduje sie wejscie do okolo 2 m dlugosci korytarzyka. Nad progiem znajduje sie salka, skad w kierunku NE do otworu 3, natomiast w kierunku NW, poprzez 2,0 m wysokosci prog schodzimy do kolejnej salki (szerokosc 1,0 m, wysokosc do 2,0 m). Stad korytarz skreca na E i poprzez pochylnie dochodzimy do rozgalezienia: w SE dochodzimy do 1,0 m glebokosci studzienki, natomiast w kierunku E do 2,0 m glebokosci studni. Stad idziemy do okazalego otworu 4.
Wspomniane studzienki doprowadzaja do podluznej sali (szerokosc do 1,5 m, wysokosc do 2,0 m). Stad w kierunku NE korytarz, do ktorego uchodzi kominek (1,8 m wysokosc) doprowadzajacy do otworu 5. Partie te maja okolo 9 m dlugosci i nosza nazwe Korytarza Czolgistow. W polowie tego korytarza znajduje sie pochylnia do gory, ktora z kolei doprowadza do rozszerzenia, gdzie znajduja sie otwory 6 i 7. Natomiast pochylnia w dol schodzimy do Komory Trepow. Dlugosc sali wynosi okolo 3 m, szerokosc do 2,0 m, wysokosc do 2,0 m. Stad przechodzimy do kolejnej salki (wysokosc 1,0 m), gdzie znajduja sie otwory 8, 9, 10 i 11. Z Komory Trepow w kierunku E biegna rownolegle korytarze: pierwszy konczy sie po okolo 4 m ciasna szczelina, drugi poprzez zacisk (Z I) doprowadza do korytarza, z ktorego w kierunku E znajduje sie przejscie do niskiej salki zw. Izba Zolnierska. Salka ta konczy sie dwoma szczelinami. Z korytarza przed Izba Zolnierska przez niewygodne przelazy, dochodzimy do otworu 12.
Jaskinia osuwiskowa, powstala w piaskowcach cergowskich. Jej powstanie wiaze sie z licznymi osunieciami w ostatnich kilkudziesieciu latach, powstalymi wskutek dzialania kamieniolomow. Jest to wiec obiekt bardzo mlody. Dno pokrywaja szczatki roslinne, rumosz, a rejonie otworu l takze okazale bloki skalne.
Jaskinia z powodu licznych otworow i szczelin do powierzchni, jest w calosci wymrazana. Glebsze partie posiadaja mikroklimat statyczny, zimny. Swiatlo dzienne oswietla prawie cala jaskinie, za wyjatkiem Komory Trepow oraz Izby Zolnierskiej. Jest dosc wilgotna. Stwierdzono pajaki i motyle, a w Korytarzu Spadochroniarzy znaleziono guano nietoperzy. Flora nie byla obserwowana.

HISTORIA POZNANIA: Do 1993 r. jaskinia nie byla wymieniana w literaturze. Z powodu okazalych otworow byla chyba znana ludnosci miejscowej, lecz z powodu ciasnoty nie byla raczej zwiedzana. Prawdopodobnie tej jaskini dotyczy wzmianka S. Janigi (1974) mowiaca o nieudokumentowanych jaskiniach na wschodnim stoku Kilanowskiej. Zinwentaryzowana zostala 19 grudnia 1992 r. przez T. Mleczka i B. Szatkowskiego (Speleoklub Debica). Pomiary wykonano busola geologiczna Freiberg i tasma parciana. Plan opracowal T. Mleczek.

BIBLIOGRAFIA:

  1. Tomasz Mleczek "Szczelina Lipowicka" - Jaskinie Polskich Karpat Fliszowych, tom 3 - pod red. Mariana Puliny, PTPNoZ, Warszawa 1998.

POWROT WYZEJ: tutaj mozesz wrocic na poprzednia strone.

POWROT NA STRONE GLOWNA: tutaj mozesz wrocic na strone tytulowa.

Ostatnia zmiana 1999.03.10.