W ostatnich dniach dokonano w Tatrzańskim Parku Narodowym niecodziennej dewastacji. Rozkopane zostalo bowiem Wywierzysko Olczyskie. Informacja jest ta dla grotołazów o tyle istotna, że jest to obiekt krasowy, a co więcej, wg niektórych pracowników TPN, sprawcami mogli być... grotołazi. Jako swój drobny komentarz napiszę tylko, że chciałbym poznać takich grotołazów, jeśli by rzeczywiście istnieli, którzy mieli by tyle "pary" aby wykonać roboty ziemne na taką skalę.
D.B.A teraz tekst z Gazety Krakowskiej na ten temat:
Wczoraj [tj. 16.11.99 we wtorek] pracownicy Tatrzańskiego Parku
Narodowego dokonali oględzin skutków robót ziemnych, które nieznani
sprawcy wykonali w Wywierzysku Olczyskim. Ujrzeli obraz przerażający -
zamiast źródła był głęboki na niespełna dwa metry lej, od którego
wykopano rów odprowadzający wodę.
Informację o zniszczeniu do parku przyniósł dr Grzegorz Barczuk, hydrogeolog z Uniwersytetu Warszawskiego, który prowadził w tym miejscu dania naukowe. - Gdy dzisiaj tam przyszliśmy zobaczyliśmy, w miejscu granitowych głazów, spomiędzy których wywierała woda pięciometrowej średnicy dziurę - opowiada Marek Kot, badacz z Pracowni Naukowej TPN. - Jej głębokość sięgała 140 cm, do litej wapiennej calizny, której spękaniami wydobywa się na powierzchnię woda. Poniżej wykopany był 10 metrowy, głęboki na metr kanał. Oceniamy, że wybrano około 140 metrów sześciennych. Nie wiemy, kto i kiedy wykonał wykop. Ktoś wykonał gigantyczną, zupełnie bezsensowną pracę.
- Sprawę kierujemy do prokuratora - powiedział nam dyrektor TPN Wojciech Gąsienica Byrcyn wstrzymując się od komentarzy. - Nie mógł znaleźć słów. Komentarz jednak jest potrzebny. Wywierzysko, które do niedawna znajdowało się w Dolinie Olczyskiej było jednym z największych źródeł krasowych w Polskich Tatrach osiągającym wydajność około 1000 litrów na sekundę. Podobne znajduje się w Dolinie Kościeliskiej (Lodowe Źródło) i Dolinie Chochołowskiej. Wszystkie uważane są za jedne z najciekawszych obiektów przyrody nieożywionej - to w Olczyskiej unikatowe ze względu na pochodzenie wypływających tędy wód, aż z Doliny Pańszczycy. Wywierzyska to miejsce życia roślin i organizmów, między innymi studniczka - endemitu tatrzańskiego, ciekawych gatunków mchów i innych roślin żyjących w czystej wartkiej, niezamarzającej wodzie. - To bezprzykładny akt wandalizmu - powiedział Marek Kot.
TPN zamierza zregenerować zdewastowane miejsce. Prace zostaną wykonane nie wcześniej niż w przyszłym roku. Jednak nigdy nie będzie to już to wywierzysko, które przyroda kształtowała przez tysiące lat.
Zbigniew Ładygin, fot: Lesław OprowskiI jeszcze
W dniu 16.11.1999 r. na miejsce dewastacji wywierzyska w dol. Olczyskiej udali się Józef Chowaniec, Lesław Oprowski, Marek Kot - pracownicy TPN i Grzegorz Barczyk - hydrogeolog celem wykonania dokumentacji fotograficznej oraz określeniem sposobu rekultywacji terenu. Po przybyciu stwierdzono, że w miejscu gdzie istniało wywierzysko jest wykonany wykop o głębokości ok. 140 cm, o kształcie koła. Średnica tego koła ma około 500 cm, z miejsca gdzie wywierzysko wypływało wykonano kanał o dł. ok. 10 m. i szer. 140 cm.
Objętość materiału wykopanego wynosi ok. 140 m3.
Prace ziemne wykonane na wywierzysku zniszczyły naturalny profil oraz wypłukały znajdujący się tam materiał w postaci piasku, mułu i drobnych kamieni.
Analizując kształt wywierzyska i badając pozostawione ślady wysunięto tezę, że wykop został wykonany przy pomocy koparki, gdyż kamienie o około wadze 50 - 100 kilogramów zostały przesunięte na odległości 15 metrów, a krawędź wykopu jest podobna do miejsce jakie zostawia po sobie łyżka koparki.
Wg opinii dr Grzegorza Barczyka, należy pozostawić miejsce wywierzyska w obecnym stanie, a jego rekultywacje przeprowadzić po sporządzeniu dokładnej inwentaryzacji i naukowego opracowania odtworzenia wywierzyska. Opracowanie to może być sporządzone dopiero po obserwacji obecnej pracy wywierzyska w okresie wiosny i lata.
fot: Lesław Oprowski
POWRÓT WYŻEJ:
tutaj możesz przejść do spisu artykułów.
POWROT NA STRONĘ TYTUŁOWĄ:
tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.
Ostatnia zmiana 1999.11.18